Beulaeke verdronken, steeds minder vergeten

Foto's Maaike Vredeveld, Tekst Erik Driessen

Vijftig mensen varen vrijdagavond op twee excursieboten van Natuurmonumenten van Elly’s Beach and Bistro naar het verdronken dorp Beulaeke. Twee- en een halve eeuw geleden leggen de inwoners de tegengestelde route af. Op weg naar droge grond. Het Beulaeke Memory Event staat stil bij een ongekende ramp.

De ontheemden van destijds voeren vermoedelijk in een wilde watermassa die de Kop van Overijssel een nieuw aanzien geeft. Het land van turf en veen verandert in een land van water. Alleen de kerktoren van het dorp blijft jarenlang boven het nieuwe meer uitsteken. Ongeveer op de plek van die spits staat sinds een paar jaar een kunstwerk, een monument dat herinnert aan de turfstekers, veenarbeiders en andere verdoemden die werden verdreven door de beruchte waterwolf.

Dat vermaledijde zeewater uit de 18e eeuw is tegenwoordig een recreatiemeer, een waterlustoord voor toeristen en anderen die het zoveel makkelijker hebben dan die Beulakers. Ze varen met hun dure boten over het water dat zoveel onheil bracht. Soms spookt het nog op dat water, maar vrijdag golft het vredig. Donkere wolken blijven in de verte hangen, alsof ze de avond van het Beulaeke Memory Event niet in de war willen schoppen. Geruisloos glijden de excursieboten over het water.

Na een kwartier varen ontbranden de opvarenden meegenomen fakkels. De vuurtjes wapperen in de wind, maar doven niet. Bij het monument aangenomen klingelt schipper Dirk aan de enorme bel. Alsof de voormalige bewoners attent moeten worden gemaakt op bezoek van nazaten. Waar de dorpelingen vermoedelijk schreeuwden van angst en wanhoop, klinken nu zangstemmen. Aan boord immers zangers en zangeressen van de musical Storm over Beulaeke, schrijver Jan Blei is niet voor niets de initiatiefnemer van de avond.

Hij spreekt zijn bewondering uit over de ‘mensen van ooit’. Marlous Holster en Merlinde Blei zingen enkele liederen uit de musical. De verschoppelingen van het veendorp zouden vermoedelijk hun hoofd schudden. Arme drommels toegezongen door Bleistaerten, Kloosterlingen, Koraepn en andere streekbewoners. Volgende week staan ze weer op de planken van De Meenthe met hun eerbetoon aan dat verdronken dorp. In de zaal meer mensen dan Beulaeke ooit aan inwoners heeft gekend.

Na drie liederen keren de boten terug naar de Blauwe Hand. “Heel mooi…”, klinkt het aan boord. “Bijzonder sfeertje” ook. “Mooie avond, waardevol en intiem”, zegt Jan Blei zelf bij terugkeer in Elly’s Beach Bar. Achter hem is de zon gedoofd. Het monument is niet meer zichtbaar, maar Beulaeke kan zonder kunstwerk.. Een dorp in de harten van steeds meer mensen. Verdronken, niet vergeten.