Zwartewaterschaken

Op 9 januari 1939, 79 jaar geleden, overlijdt op 78-jarige leeftijd Sjoukje Bokma de Boer, beter bekend als Nienke van Hichtum. Haar bekendheid heeft ze deels te danken aan haar huwelijk met socialistisch voorman Pieter Jelles Troelsta, maar met name aan haar boek ‘Afke’s tiental’. Het boek gaat over een Friese plattelandsfamilie met tien kinderen. De moeder van één van haar eerste dienstboden, Hiltsje Feenstra, de arbeidersvrouw Harmke Feenstra uit het dorp Warga, stond model voor dit boek en werd voor haar het ideaal: hoe moeilijk het ook is, een echte moeder zet zich met opofferende liefde volledig in voor man en kinderen. Sjoukje’s eigen huwelijk hield stand tot 1908. Zij legde zich na haar scheiding toe op het verzamelen en navertellen van sprookjes, sagen, legenden en volksverhalen uit de wereldliteratuur en maakte ook buitenlandse kinderboeken als Winnie de Poeh, Robinson Crusoë en de werken van Ethel Turner door vertalingen in Nederland bekend.

Jan Wiers en Henk Terpsta, beiden groot bewonderaar van Nienke van Hichtum, maar nog beter bekend met socialistisch voorman Pieter Jelles Troelstra, gingen de strijd aan. Na een gelijkopgaande partij was het ‘noestige Jan’ die van Henk een pionnetje wist te ontfutselen maar Henk had zijn ‘schaakzaakjes’ goed op orde. In het eindspel won Jan nog twee pionnen maar verloor daarentegen een loper. De eindstrijd ontpopte zich tot felle strijd waarbij er hier en daar handtastelijkheden plaatsvonden en de wedstrijdleider meerdere keren moest ingrijpen. Uiteindelijk wist Jan de partij in zijn voordeel te beslissen. Henk nam het sportief op en omhelsde de winnaar innig.

Willem-Pieter v.d. Berg nam het tegen Ebo Bos op. Willem-Pieter maakte in de opening direct een foutje wat hem een pion kostte. Ook zij spraken kort over de avonturen van Winnie de Poeh (Beer Edward) en zijn vriendjes, maar gingen snel over naar de orde van de dag. In het eindspel ging het voor Willem-Pieter mis door zijn ‘geliefde dame’ aan Ebo te schenken. Ebo, de minste niet, nam haar gretig aan knuffelde haar en nam de felicitaties van Willem-Pieter aan.

Teun Troost opende tegen Harm de Jong. Het werd een opening uit het schaakboekje. De  centrum pionnen werden al snel geruild. ‘Taaie Teun’ zette de aanval in maar ‘remise Harm’ had zijn verdedeging in orde. Na afruil van stukken, zachtjes filosoferend over Pieter Jelles Troelstra, de grote voorman van de sociaaldemocraten aan het einde van de negentiende en begin van de twintigste eeuw, kwamen beiden remise overeen.

‘Gastspeler Gholam Hassan’ speelde tegen Jaap Russchen. Gholam opende sterk en won al snel een pion. Het duurde even voordat Jaap de problemen onder controle had. Toen Jaap een sterk paard op e4 kreeg was het echter onze ‘Afghaanse hoofdman’ die in de verdediging moest. In een moeilijke stelling verloor Gholam een paard en vervolgens ook de partij.

Wim Jurgens speelde tegen Klaas-Jan v.d. Vinne. Al vrij snel in de partij kwam Wim een pionnnetje achter. Gaande de partij opende Klaas-Jan de aanval met zijn torens en dame en moest Wim in de verdedeging. Kort daarop werden de ‘prachtige dames’ geruild en werd Wim door de ‘Hasselter Skoapekuukien’ omsingeld. Wim probeerde nog op pat te spelen maar dit lukte niet en gaf op.