Rietsnijden in de Weerribben

Tekst en foto's Henk Kuik

Vrijdagmorgen vroeg is het nog stil in de natuur van Nederland. Na een mistige morgen zijn de laatste flarden verdwenen in het prachtige natuurgebied De Weerribben in de Kop van Overijssel.

In deze kleine streek zitten Johan de Dood, zijn vader Jan Peter, zijn vrouw Yfke aan de koffie met zoon Joey in de box van de kantinewagen. Hond Kensi, een prachtige Duitse Herder, blaft luidruchtig naar passanten en krabt even later aan de deur om binnen gelaten te worden.

Tijdens de koffie vertellen vader en zoon de Dood honderduit over het werk in het riet. Op dit land, ruim 30 ha groot, is het niet alleen maar maaien, maar wordt het land gedurende het gehele jaar onderhouden. Het uitbaggeren van de sloten behoort onder anderen tot de werkzaamheden. De baggeren is van belang voor de juiste waterhuishouding in het gebied.

Vader Jan Peter verteld dat hij al 60 jaar werkzaam is in het riet. Hij is de 6e generatie en zoon Johan dus de 7e die werkzaam is in het riet. En mogelijk zit nummer 8 in de box.

Als rond tienen de koffie op is nemen vader Jan Peter en hond Kensi plaats op de wagen en gaat het op weg naar het rietland om ook deze dag een flinke hoeveelheid riet, dat inmiddels mooi opgedroogd is, te gaan maaien.

Nadat de Pisten Bully op de noodzakelijke plaatsen gesmeerd is en het overtollige riet van de vorige dag uit de machine is verwijderd, wordt de machine in werking gesteld om na een drietal bosjes riet bij elkaar te hebben gemaaid te stoppen. Vanwege het bezoek van de verslaggever waren de grote klossen touw vergeten mee te nemen. Nadat deze gehaald waren en er een klos aangebracht was, werd er verder gemaaid, Johan aan de hendels en vader Jan Peter (75 jaar) die de bossen in een soort van bak achter op de pistenbully laadde.

Jan Peter heeft gedurende die 60 jaar dat hij werkzaam is in het riet veel zien veranderen. Minutieus heeft hij die werkzaamheden vastgelegd in een logboek. Werd het riet vroeger gemaaid met een zogenaamde rietsnit, later werd dit gedaan met een motormaaier en nog later met een machine die niet alleen maaide, maar ook het riet in bossen bond. Handmatig moest vervolgens het afval, zoals onkruid, uit deze bossen gehaald worden, zo verteld hij enthousiast.

Een aantal jaren geleden is door het riettelersbedrijf de pistenbully aangeschaft. Een machine op rupsbanden die op één dag vele meters riet maait, ontdoet van afval en verwerkt tot kleine bossen.

Na een klein uurtje is de bak vol en wordt deze op de wagen geladen en is er tijd voor een kop koffie. Bij een goede dag worden er zo’n 16 bossen verwerkt, verteld Johan, om er trots aan toe te voegen dat bij afwezigheid van zijn vader, z’n vrouw Yfke deze werkzaamheden doet.

In tegenstelling tot het verleden waarop men op 1 mei van het land af moest, is 1 april nu de datum dat de riettelers klaar moeten zijn met hun maaiwerkzaamheden, daarna is het tijd voor de vogels in dit prachtige natuurgebied dat dag na dag kaler wordt en wellicht uitnodigt om door bezoekers te worden betreden. Iets dat niet is toegestaan zo verteld Johan, om er aan toe te voegen dat hij in het verleden eens een “hoge ome” van Staatsbosbeheer de toegang verboden had aangezien deze bij hem niet om toestemming had gevraagd.

Op 14 januari van dit jaar was het bedrijf te zien in het tv programma “Goede Morgen Nederland” van WNL. In de vroege ochtenduren werd er vanwege de rechtstreekse uitzending riet gemaaid. Iets wat normaliter niet gedaan wordt. Soms wordt er in de avonduren gemaaid om opgelopen achterstanden in te lopen. Overigens denken de heren de Dood dat het riet op hun gepachte grond voor 1 april er af zal zijn.

Daarna vormt het natuurbeheer in de Weerribben een groot deel van de werkzaamheden en sinds kort is Johan samen met een collega dakdekker.

Dat er in de Kop van Overijssel in de toekomst wat zal veranderen is een ding dat zeker is volgens Johan. Ingevolge de Ecologische Hoofdstructuur is het 3329 ha grote gebied ingevolge Natura 2000 hiervoor aangewezen. In bepaalde gebieden zal er geen commerciële teelt van riet meer plaats vinden zo is de verwachting.