Commissaris van de Koning: ‘Diep onder de indruk’

Commissaris van de Koning Andries Heidema is ‘diep onder de indruk’ van wat het coronavirus in Zwartewaterland heeft aangericht. Tegelijkertijd heeft hij veel waardering voor alle inzet van instanties, organisaties, medewerkers en vrijwilligers in de moeilijke tijd. Dat zei hij maandagavond tijdens een bezoek aan het gemeentehuis. Daar sprak hij samen met zijn kabinetschef met burgemeester Bilder, gemeentesecretaris Ruddijs, huisarts Tuinstra, dominee Hulsman, Klaas Jan Barneveld (ZwartewaterFM) en Erik Driessen, eigenaar van Genemuiden Actueel en verslaggever bij Zwartsluis Actueel.

Heidema wilde een gesprek over hoe Zwartewaterland de crisis heeft aangepakt en doorstaan. Bilder nodigde vervolgens een aantal personen uit die volgens hem een belangrijke rol speelden in de zwaarste periode van de crisis. Hoe pittig de afgelopen maanden waren, blijkt nog maar eens uit de cijfers die de burgemeester toonde. Zestig Zwartewaterlanders zijn overleden aan de gevolgen van het virus. “Er zijn diepe wonden geslagen en er was diep menselijk leed. Iedereen kent wel iemand die is overleden”, aldus de burgemeester.

“Veel mensen kregen bijna een hekel aan de kerkklok. Die ‘rotklok’, zeiden ze als hij weer luidde”, zei de Hasselter huisarts Tuinstra daarover. Ook Bilder ging het geluid op een dag tegenstaan. “Ik hoorde hier in het stadhuis voor de derde keer op één dag die klok. Toen ben ik dat geluid ontvlucht en naar Zwartsluis gegaan. Op straat was het in Hasselt in die tijd onwerkelijk stil.”

Vanaf het eerste moment probeerde de gemeente open en transparant te communiceren, ondanks dat de protocollen van de GGD anders waren. “Vanwege de privacy mochten we eerst niet zeggen in welke kernen de besmettingen waren. Maar in onze gemeente vinden mensen dat heel belangrijk. Daarom zijn we van het standpunt afgestapt. ‘Deze informatie noemen is misschien fout, de informatie achterhouden nog veel fouter’, vonden we”, aldus Bilder. De landelijke media probeerde hij destijds op afstand te houden. Die zochten ten onrechte ook verband met de kerkgang, merkten Tuinstra en Hulsman op. “Geen kerk in Zwartewaterland heeft de grens opgezocht. Ze bleven ver binnen de lijnen”, stelt ook Bilder. Hulsman heeft wel de indruk dat de landelijke overheid de rol en functie van kerken heeft onderschat.

Een samenwerking met ZwartewaterFM en de Actueel-sites maakte wel direct onderdeel uit van de communicatiestrategie. Burgemeester Bilder sprak wekenlang dagelijks met de omroep en Genemuiden, Hasselt en Zwartsluis Actueel schreven de gesprekken uit op de sites. “Nog steeds valt het me op hoe vaak de artikelen worden gelezen als het woord virus of besmetting er in voor komt. We konden op deze manier veel mensen bereiken, waarbij we voortdurend wezen op de maatregelen. De bevolking heeft zich daar overwegend heel goed aangehouden.”

Heidema maakte zich in die eerste periode zorgen over de uitwerking van het coronavirus. “Je ziet eerst die dramatische cijfers in Hasselt en niet veel later ook in Genemuiden. Dan vraag je je af waar het naartoe gaat en hoe het eindigt. Gelukkig ging het daarna langzaam de goede kant op. Ik ben onder de indruk van de betrokkenheid in de gemeente: inwoners, organisaties en overheid vinden elkaar hier makkelijk. Die lijntjes zijn heel kort”, aldus Heidema. Bilder: “Ondanks de ellende en het verdriet kijken we wel met een goed gevoel terug op wat we hier mochten doen.”

De commissaris van de Koning maakt zich wel zorgen over de gevolgen van de coronacrisis. Hij geeft een simpel voorbeeld. “Ik was in een gemeente waar bewoners van een verzorgingstehuis samen eten met ouderen uit de wijk. Langzamerhand mogen bewoners weer met elkaar eten, maar wanneer de wijkbewoners weer aanschuiven is volstrekt onduidelijk. Dat vergroot hun eenzaamheid. Ik ben bang dat er heel veel van dit soort voorbeelden zijn. Daar ligt een taak voor de overheid. We moeten oor, oog en hart zijn voor mensen die tussen wal en schip vallen.”

Burgemeester Bilder erkent zich in dat beeld. “We kennen ook hier voorbeelden van mensen die niet aan het coronavirus, maar aan de gevolgen van het coronavirus zijn overleden.”