Oud en nieuw: Welgemoed de toekomst tegemoet (column Herman Slurink)

Met onze nieuwjaarswensen gunnen we iedereen het beste maar tegelijkertijd ervaren velen onderaards gerommel als van een vulkaan die op uitbarsten staat. Dit klinkt bitter zo kort na Kerst, net zoals de profetie van de oude Simeon dat er een zwaard door de ziel van Maria zal gaan. Niks ‘Hosanna’. Jezus’ aardse levensweg naar Pasen dringt zich al vroeg op, eindigend in de ultieme vraag of Hij in de verre toekomst nog enig geloof op aarde zal vinden. Dit punt nadert, althans in uiterlijke zin. Tweeduizend jaar westerse christelijke cultuur loopt op zijn eind en tot veler verbazing zien de vertegenwoordigers van deze cultuur zwijgend toe hoe de kaars stilaan dooft en projectontwikkelaars zich ‘ontfermen’ over de leegstaande kerkgebouwen. Hebben we hier nu te maken met de zgn. ‘Eindtijd’ of is ook hier sprake van een gééstelijke duiding, net als bij het “Koninkrijk dat niet van deze wereld is”?

De uitdrukking ‘Eindtijd’ wordt doorgaans geassocieerd met de ondergang van de wereld, een totale vernietiging van het vertrouwde leven en de val in het ongewisse. Menig aangekondigde ‘Eindtijd’ door veelal sectarische religieuze bewegingen, zijn nooit in vervulling gegaan. Toch stopte deze doemprekerij nooit en stelde men steeds weer een nieuw termijn in het vooruitzicht. De media hebben de begrippen ‘Eindtijd’ en ‘Apocalyps’ nu ook in hun vocabulaire opgenomen en peperen de angst er nog eens extra in. De jaartallen 2030 en 2050 hangen als een zwaard van Damocles boven onze hoofden. Het is een vertrouwd patroon in kerk en politiek dat de hele geschiedenis doordrenkt en alles te maken heeft met macht. Zaai angst, wijs op een uitweg, ruim critici uit de weg of maak ze monddood en de massa volgt zolang ze voldoende te eten hebben en de vakantie niet in het gedrang komt.

Tóch wil dit niet zeggen dat we dergelijke voorspellingen niet serieus hoeven te nemen. We hebben wérkelijk te maken met een mensheid die gebukt gaat onder catastrofale natuurrampen, ziekten, hongersnoden, oorlogen en stromen vluchtelingen. Maar heeft dit met een gepland scenario van een liefdevolle God te maken of is het een kwestie van oorzaak en gevolg? Net zoals ik me in de vorige column afvroeg of we met Advent niet op een Licht wachten dat er al is, denk ik ook nu dat we de profetische woorden gééstelijk moeten duiden. ‘De Eindtijd’ wijst dan op het einde van de ‘wereldse’ wereld, dus een einde aan de kwade machten, de liefdeloosheid, moord- en doodslag, zelfzucht etc. Het is de mens zélf die de catastrofes veroorzaakt maar ook zélf de keus heeft het tij te keren. Deze geestelijke ‘Eindtijd’ betekent dan niet een ondergang of vernietiging van deze aarde, maar het begin naar een nieuw tijdperk van liefde, vrede en gerechtigheid.

Juist in deze tijd raken mensen steeds meer van afschuw vervuld bij het zien van alle waanzin en rampspoed. De voorgaande oorlogen waren kennelijk nóg niet voldoende om tot dat inzicht te komen. Wie als verlamd alleen naar deze uiterlijke gebeurtenissen staart, zal onvermijdelijk ten prooi vallen aan angst, schrik en depressie. Hoogste tijd deze beelden van ons af te schudden en persoonlijk de regie weer in handen te nemen. Het zaad van dit nieuwe tijdperk is reeds in ons geplant en het Licht dat in de duisternis kwam gaat ons voor. Liefde, mededogen en vertrouwen in de werking van dit Licht zal het zaad doen groeien. ‘Het Koninkrijk van God’ is geen plek die je vindt. Het is een keuze om deze van binnenuit gestalte te geven. Een keuze zoals die van ‘de verloren zoon’, om vervuld van spijt en berouw voor zijn zelfverkozen verblijf in de varkensstal (de ‘wereldse’ wereld) terug te keren naar het ‘Huis van de Vader’ die je met open armen en zonder verwijten opwacht.

Dan sta je niet voor een einde, maar voor een toekomst die je met een kalm gemoed en met vreugde tegemoet kunt zien. Wel in de wereld, niet van de wereld. Ik wens ieder veel wijsheid in zijn of haar keuzes en een gezond en liefdevol 2025.

Herman Slurink, Zwartsluis