Zeemansliederen en oeroude verhalen

Tekst Teunie Rijfkogel, foto's Henk Kuik

Zet een trekharmonica- en doedelzakspeler samen met tien willekeurige personen op een stokoude botter en een succesvolle avondvaart is gegarandeerd. Dinsdagavond voer de ZS13 met een tiental gasten aan boord vanaf het Botterhuus over het Zwarte Water richting het Zwarte Meer. Het bleek een ervaring om nooit te vergeten.

Vier enthousiaste vrijwilligers van Stichting Zwartsluizer Botter ZS13 ontvangen de deelnemers bij het Botterhuus, waarna koers wordt gezet richting het Zwarte Water. Aan alles is gedacht: de voormalige visbun wordt gebruikt als tafel waarop talloze lekkernijen en drankjes zijn uitgestald. Eerst wordt er op de motor gevaren, maar op het Zwarte Meer wordt het zeil gehesen en zijn enkel nog het ruisen van de wind en het klotsen van de golven te horen. De boeg zoekt zijn weg door het water en gooit regelmatig een regenboog van druppels over de passagiers. Het echte vissersgevoel nestelt zich in aller harten. De harmonica en doedelzak komen tevoorschijn en terwijl de zeilen potsierlijk afsteken tegen oer-Hollandse luchten, zingen de passagiers uit volle borst mee. Het lijkt de magie te zijn van het enerverende verleden van de botter, de platbodem zonder kiel.

De ZS13 is de oudste nog varende botter in Nederland en stamt uit het jaar 1885. Het is een Marker botter met een rijk verleden. Na de bouw in Monnickendam werd de botter, toen nog de MK11 geheten, gebruikt voor de visserij op de Zuiderzee. De Zuiderzee werd echter afgesloten en de botter verhuisde naar Zwartsluis, waar de gebroeders Moorman hem gebruikten voor de visserij op het IJsselmeer. Aan alles komt echter een eind en wanneer de botter versleten is, verhuist hij van eigenaar naar eigenaar. Dat hij werd gebruikt voor recreatie en chartertochten was nog tot daar aan toe, maar toen Café de Zeilvaart in Amsterdam de boot te kijk zette door er geraniums in te planten, besloten enkele Sluzigers de ZS13 te redden. Het prachtige erfgoed werd opgeknapt en is sindsdien niet meer weg te denken uit de haven van Zwartsluis.

Aan boord van de ZS13 worden prachtige verhalen verteld. Over de vernieuwde zwaarden waar zevenhonderd manuren bloed, zweet en tranen in zitten, over de biezenindustrie in Genemuiden, over de stad Zwolle die zo graag Hanzestad wilde zijn en over vreemde tolheffingspraktijken op het water. Het is allemaal teveel om te benoemen, maar wie de verhalen graag wil horen, doet er goed aan een keer mee te varen. De ZS13 vaart in juli en augustus bij goed weer elke dinsdag- en donderdagavond uit. Tochten zijn te boeken via www.zs13.nl. En dan nog iets… Wil je op het water bepalen waar de wind vandaan komt? Kijk dan niet naar de vlag in de mast, maar ga zo staan dat de wind langs allebei je oren waait. Dan weet je het!