Over wiefies, riesies en piepies (Column Teunie Rijfkogel)

De laatste tijd heb ik veel op de Veluwe gewerkt, waar regelmatig dialect over tafel vliegt en waar we elkaar graag de gek aansteken. Als een Veluwenaar niet vooruit te branden is wegens energiegebrek, dan is ie ‘toai’ en zo zijn er nog wel wat woorden die ik bijgeleerd heb. Onder de koffie kregen we het over de verschillen tussen het Veluwse dialect en het dialect uit mijn streek. Op een gegeven moment ging het over het woord pijp. Ik vertelde dat een pijp bij ons een piepe is. “Een pijpje?” vraagt mijn werkgever verbaasd. “Nee,” zeg ik, “een pijp is een piepe en een pijpje is een piepie.”

Met dat ik het zeg besef ik al hoe ontzettend stom dit klinkt. Ik schiet keihard in de lach, waarop hij denkt dat ik een grapje maak. “Nee, dat lieg je. Je zit ons gewoon in de maling te nemen.” Ik kon hoog of laag springen, maar hij geloofde me niet. Daarop besloot ik mijn woorden te onderbouwen. Ik zei: “Als rijp riepe is, knijpen kniep’n, wijfje een wiefie en een reisje een riesie, waarom zou een pijpje dan geen piepie zijn?” Hij keek me aan of hij water zag branden. Hij vond het wel een ‘bietje’ vreemd. Mijn standaard opmerking dat bietjes bij ons alleen in de grond zitten heb ik veiligheidshalve maar even ingeslikt.

Opeens schoot me nog wat te binnen. Ik richtte me tot een collega uit Elspeet die dikwijls loopt te donderjagen en vroeg hem wat hij dan zei tegen een lantarenpaal. “Een lantarenpaal?” Hij moest even nadenken. “Nou gewoon, een lantarenpaal,” kwam er aarzelend uit. “O ja joh?” gaf ik hem terug… “In Zwartsluis zeggen we nooit wat tegen lantarenpalen. Daar lopen we gewoon langs ze heen, want ze zeggen toch niks terug….”

De blik op z’n gezicht was on-be-taalbaar.