De bevrijding van Zwartsluis: geluk gepaard met verdriet
Geplaatst op: 15 april 2021
Zwartsluis is vandaag exact 76 jaar geleden bevrijd. Erik Driessen dook daarom de archieven in. Geluk en verdriet kunnen dichtbij elkaar liggen, zo ontdekte hij.
Als de verzetsman Harm Kronenberg en zijn vriendin Martje de Lugt horen dat Zwartsluis bevrijd is, stappen ze op de motor voor een ritje. Ze komen bij die tocht in botsing met een Canadese tank en komen om het leven.
Dat is een week nadat de Sluzigers vermoedelijk al even dachten dat de bevrijding aanstaande was. Duitse troepen trekken dan al door Zwartsluis. Buiten het dorp klinkt het geluid van mitrailleurs en ander wapentuig. Volgens de verhalen staan de geallieerde tanks al in Meppel.
Een dag later passeren weer veel Duitsers het centrum van Zwartsluis. Ze zijn op weg naar plaatsen waar ze de geallieerden willen tegenhouden. Bij Genemuiden laten de Duitsers bijvoorbeeld de pont zinken en in Hasselt en Zwartsluis blazen ze bruggen op om de tegenstander in het vaarwater te zitten.
Verzetslieden komen op de fiets en motor vanuit Hasselt en De Velde naar Zwartsluis om uitbundig te vertellen dat ze de bevrijders al hebben gezien. Sluzigers vragen zich af wat de status van hun dorp is op dat moment. Met een verrekijker zien ze dat in Hasselt inderdaad de Nederlandse vlag aan de kerktoren wappert. Binnenlandse Strijdkrachten willen dat in Zwartsluis nog niet. Ze zijn bang dat vanuit de andere richting toch nog Duitsers komen. Geallieerden zijn immers nog niet gezien op dat moment.
Uiteindelijk bevrijden de Canadezen ook Zwartsluis. De door de Duitsers afgezette burgemeester De Koning, vader van de latere minister, fietst samen met zijn vrouw terug uit Meppel. Hij spreekt op maandagochtend 16 april de Sluzigers toe.
Van de oorlogsjaren in Zwartewaterland zijn nauwelijks foto’s beschikbaar. Fotoclub Positief uit Hasselt maakte daarom in 2019 een boekje waarin nieuwe foto’s bij de oude verhalen zijn gemaakt. Ook de toespraak van De Koning aan de Handelskade is daarin afgebeeld. Burgemeester Bilder vervult de rol van De Koning.
